ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Χρήστος Ν. Καρακάσης
Παραγωγός Σκηνοθέτης Συγγραφέας
Καλλιτεχνικός Δ/ντής AIDFF
Σε έναν κόσμο όπου η εικόνα κινδυνεύει να χάσει την πυκνότητα και το βάθος της μέσα στον χείμαρρο των social media και του θεάματος, το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακού Κινηματογράφου Αθήνας (AIDFF) έρχεται να υπενθυμίσει ότι ο κινηματογράφος μπορεί να είναι ακόμη χώρος στοχασμού, πολιτικής, και υπαρξιακής αναζήτησης. Το AIDFF δεν φιλοξενεί απλώς ταινίες, αλλά λειτουργεί ως σημείο καμπής· εκεί όπου η εικόνα ανακτά την υλικότητα της και το βλέμμα ξαναγίνεται πράξη.
Ο ανεξάρτητος κινηματογράφος, όπως τον αναδεικνύει το φεστιβάλ, δεν είναι ένα απλώς εναλλακτικό μοντέλο παραγωγής, αλλά ένα ολόκληρο οντολογικό και ηθικό σύστημα. Πρόκειται για έναν κινηματογράφο που απορρίπτει την κυρίαρχη αφήγηση –όχι μόνο ως μορφή, αλλά και ως ιδεολογία. Ο δημιουργός γίνεται υποκείμενο πολιτικής πράξης, μετατρέποντας την κάμερα σε όργανο αποκάλυψης, όχι αναπαράστασης. Το ανεξάρτητο σινεμά, στον πυρήνα του, είναι μια άσκηση αντίστασης στην κανονικότητα, ένας τρόπος να «δούμε» εκείνο που συστηματικά λογοκρίνεται: τη σιωπή, το περιθώριο, την παρεκτροπή.
Αυτός ο κινηματογράφος είναι συχνά σπαραχτικός στην αλήθεια του, γιατί δεν φοβάται το αβέβαιο. Σπάει τη γραμμική αφήγηση, αποδομεί τον ψευδαισθητικό ρεαλισμό, και αντλεί από τα ρεύματα του υπαρξισμού, του φεμινισμού, του μετα-αποικιοκρατικού στοχασμού και της ψυχανάλυσης. Ο ψηφιακός χαρακτήρας των έργων δεν λειτουργεί ως εργαλειακή απλοποίηση, αλλά ως ευκαιρία ριζοσπαστικοποίησης της κινηματογραφικής γλώσσας. Το φτηνότερο μέσο γίνεται γόνιμο πεδίο θεωρητικής ελευθερίας.
Η Αθήνα του σήμερα, μια πόλη μεταβατική, γεμάτη κοινωνικά και πολιτισμικά ρήγματα, είναι το ιδανικό περιβάλλον για έναν τέτοιο κινηματογράφο. Το AIDFF επανατοποθετεί την πόλη ως πρωταγωνίστρια, αλλά και ως θεατή. Όχι με τη γραφικότητα μιας τουριστικής καρτ ποστάλ, αλλά με τη σκοτεινή της πολυπλοκότητα –μια Αθήνα που νοσταλγεί, θυμώνει, ζει στο μεταίχμιο.
Στο θεωρητικό επίπεδο, το φεστιβάλ συνομιλεί υπόγεια με τη σκέψη στοχαστών όπως ο Deleuze, ο οποίος αντιλαμβανόταν τον κινηματογράφο ως μια «μηχανή σκέψης», ή ο Agamben, που έβλεπε το σινεμά ως πεδίο αναστοχασμού πάνω στο βίωμα και τη μορφή της ζωής. Ο νέος κινηματογράφος, όπως αναδύεται μέσα από τις συμμετοχές του AIDFF, συνιστά μια δομική πρόκληση στη δυτική έννοια του υποκειμένου. Δεν απεικονίζει την ταυτότητα· την αποσυνθέτει και την επαναδομεί μέσα από τα ίχνη, τα χάσματα, τα θραύσματα του βλέμματος.
Σε έναν κόσμο όπου η παραγωγή εικόνων είναι μαζική και ασυνείδητη, το AIDFF μας υπενθυμίζει ότι ο κινηματογράφος μπορεί ακόμη να μιλά για το πραγματικό. Όχι με την έννοια της αντιγραφής της πραγματικότητας, αλλά με την έννοια της δημιουργίας ρωγμών μέσα στον ορίζοντα της αναπαράστασης. Μιας ρωγμής απ’ όπου διαφαίνεται το Άλλο: το τραύμα, η επιθυμία, η ζωή που δεν έχει ειπωθεί ακόμα.
Και ίσως, ακριβώς σ’ αυτή την ψηφιακή ρωγμή, να εδράζεται η ουσία του νέου κινηματογράφου.
Χρήστος Ν. Καρακάσης
Παραγωγός Σκηνοθέτης Συγγραφέας
Καλλιτεχνικός Δ/ντής AIDFF
